ΒΛΕΦΑΡΑ - ΚΟΓΧΟΣ - ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
Βλεφαρίτιδα
Η βλεφαρίτιδα είναι συχνή φλεγμονή των βλεφάρων που μπορεί να αφορά παιδιά ή ενήλικες.
Συμβαίνει στο βλεφαρικό χείλος και οφείλεται χαμηλού βαθμού φλεγμονή λόγω βακτηρίων του δέρματος. Δεν είναι σοβαρή κατάσταση και οι επιπλοκές είναι σπάνιες. Είναι μια χρόνια κατάσταση που διαρκεί για πολλά χρόνια. Αν και δεν υπάρχει μόνιμη θεραπεία, υπάρχουν πολλές συμβουλές για την αποτελεσμάτική αντιμετώπιση της.
Επιπλοκές της βλεφαρίτιδας είναι το χαλάζιο (κύστη των μειμπομιανών αδένων, η κριθή και η σταφυλοκοκκική ευαισθησία που μπορεί να προκαλέσει και κερατίτιδα.
Παθήσεις κόγχου
Ο κόγχος αποτελεί την κοιλότητα που περιέχει τον οφθαλμικό βολβό, την οπισθοβολβική μοίρα του οπτικού νεύρου, τους οφθαλμοκινητικούς μύες και το περικογχικό λίπος. Από την κορυφή του εξέρχεται το οπτικό νεύρο και συνεχίζει την πορεία του προς τον εγκέφαλο.
Τα τοιχώματα του κόγχου αποτελούνται από οστά τα οποία σε ισχυρή πλήξη του οφθαλμού μπορεί να εμφανίσουν κατάγματα. Στα κατάγματα αυτά μπορεί να παγιδευτούν οφθαλμοκινητικοί μύες με αποτέλεσμα την εμφάνιση διπλωπίας ή να πληγεί το οπτικό νεύρο. Σε πλήξη του βολβού είναι απαραίτητη η έγκαιρη εξέταση από οφθαλμίατρο.
Συχνό πρόβλημα επίσης στον κόγχο μπορεί να προκαλέσουν οι νόσοι του θυρεοειδούς αδένα κυρίως η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια στη νόσο Graves. Η παθογένεια είναι πολύπλοκη. Στην περίπτωση της οφθαλμικής θυρεοειδοπάθειας η αντιμετώπιση απαιτεί συνεργασία του οφθαλμιάτρου με τον ενδοκρινολόγο. Η ρύθμιση της λειτουργίας του θυρεοειδούς είναι αναγκαία. Η θεραπεία απαιτεί χρήση κορτικοστεροειδών, ανοσοκατασταλτικών και πιθανώς ακτινοθεραπεία αν ενδείκνυται. Όταν η νόσος είναι σταθερή συζητούνται οι επιλογές αποσυμπίεσης κόγχου, χειρουργείου στραβισμού ή βλεφάρων.
Άλλη σοβαρή πάθηση της περιοχής του κόγχου είναι η κυτταρίτιδα κόγχου. Είναι σοβαρή φλεγμονή της περιοχής με συμπτώματα το οίδημα βλεφάρων και πόνο στις κινήσεις του οφθαλμού. Αν συνυπάρχει και μείωση όρασης ή τα αντανακλαστικά της κόρης είναι επηρεασμένα η κατάσταση είναι σοβαρή. Στην κυτταρίτιδα κόγχου ο ασθενής χρήζει άμεσης ισχυρής αντιβιοτικής θεραπείας και πολύ στενής παρακολούθησης. Όταν η κυτταρίτιδα είναι προδιαφραγματική είναι λιγότερο σοβαρή κατάσταση και συνήθως σχετίζεται με λοίμωξη κοντινών δομών ή με τραύμα στην περιοχή. Η αντιμετώπιση είναι πάλι με αντιβίωση.
Επιπεφυκίτιδα
Είναι η μόλυνση του επιπεφυκότα (conjuctiva - η επιφανειακή μεμβράνη που καλύπτει το μάτι και καλύπτει και την εσωτερική επιφάνεια των βλεφάρων). Παρουσιάζεται με κόκκινα μάτια, κνησμό και ερεθισμό, εκκρίσεις διαυγείς ή άσπρες/κίτρινες. Λαμβάνεται δείγμα για καλλιέργεια για να διαπιστωθεί η αιτία και να δοθεί αγωγή. Αν είναι βακτηριακής αιτιολογίας το οποίο συχνά διαπιστώνεται και από την κλινική εικόνα θα δοθεί αντιβίωση σε μορφή σταγόνων ή αλοιφής. Δεν υπάρχει θεραπεία για την ιογενή επιπεφυκίτιδα. Σταδιακά υποχωρεί μόνη της. Μερικές φορές και σε αυτήν δίνονται αντιβιοτικά για την πρόληψη επιλοίμωξης με βακτήριο.
Η επιπεφυκίτιδα είναι μεταδοτική και γιαυτό είναι σημαντικό να ακολουθείτε τους εξής κανόνες:
-
Μην μοιράζεστε τις ίδιες πετσέτες.
-
Πλένετε τα χέρια σας κάθε φορά που ακουμπάτε τα μάτια σας.
-
Τα χαρτομάντηλα που χρησιμοποιείτε για να σκουπίσετε τα μάτια σας να τα πετάτε μετά από τη χρήση.
-
Μην μοιράζεστε το μπουκαλάκι με τις σταγόνες που χρησιμοποιείτε εσείς. Μην κρατάτε χρησιμοποιημένα κολλύρια.
Ξηροφθαλμία
Είναι η έλλειψη των διαφόρων στρωμάτων της δακρυϊκής στιβάδας. Μειωμένη έκκριση δακρύων ή και πλήρη διακοπή της έκκρισης αυτών οφείλεται σε παθήσεις του δακρυϊκού αδένα με κυριότερη το σύνδρομο Sjogren ή άλλα αυτοάνοσα νοσήματα.
Τα δάκρυα έχουν 3 στιβάδες και η λιποειδική (lipid) έχει ως ρόλο να τα διατηρεί για λίγη ώρα στον κερατοειδή. Όταν αυτή η στιβάδα πάσχει τα δάκρυα εξατμίζονται πιο γρήγορα από το κανονικό με αποτέλεσμα την ξηροφθαλμία.
Η ξηροφθαλμία μπορεί να είναι αποτέλεσμα απόφραξης του δακρυικού συστήματος ή της χρήσης συστηματικής φαρμακευτικής αγωγής.
Τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας είναι πόνος, αίσθημα ξένου σώματος, κόκκινο μάτι και ερεθισμός.
Η θεραπεία περιλαμβάνει τη συχνή ενστάλαξη φυσικών δακρύων σε κολλύριο.
Υπόσφαγμα (subconjuctival hemorrhage)
Το μπροστινό άσπρο μέρος του ματιού (σκληρός) καλύπτεται από μια επιφανειακή διάφανη μεμβράνη που ονομάζεται επιπεφυκότας. Ο επιπεφυκότας έχει πλούσια αιμάτωση. Το υπόσφαγμα συμβαίνει όταν ένα αγγείο σπάσει προκαλώντας αίμα να συγεντρωθεί μεταξύ του σκληρού και του επιπεφυκότα. Ενώ μοιάζει αρκετά δραματικό, το υπόσφαγμα δεν είναι σοβαρό και δεν απειλεί την όραση.
Το μάτι είναι κόκκινο και ίσως ο ασθενής έχει αίσθημα “πίεσης” γύρω από το μάτι.
Αίτια
-
Βήχας, χτύπημα στο μάτι.
-
Σακχαρώδης διαβήτης ή Αρτηριακή υπέρταση.
-
Φαρμακευτική αγωγή
Όλα τα υποσφάγματα σύνηθως συμβαίνουν χωρίς λόγο. Εκτός της οφθαλμολογικής εξέτασης θα γίνει μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και έλεγχος σακχάρου.
Το υπόσφαγμα υποχωρεί σε 7-14 ημέρες και δεν χρειάζεται αγωγή.